z reguły
  • Potoczne konstrukcje z między

    28.07.2021
    28.07.2021

    Czy poprawne jest określenie czyjegoś wzrostu potocznie jako "między metr sześćdziesiąt a metr sześćdziesiąt pięć" (centymetry pozostają w domyśle)? Wydaje się, że należałoby zastosować tutaj narzędnik, jednak "między metrem sześćdziesięcioma a metrem sześćdziesięcioma pięcioma" brzmi niezręcznie bez dodania na końcu jednostki, natomiast "między metrem sześćdziesiąt a metrem sześćdziesiąt pięć" jest niekonsekwentne.

    Będę bardzo wdzięczna za wyjaśnienie, jak najlepiej postąpić w tej sytuacji.

  • problemy z angielskimi imionami i nazwiskami
    20.01.2014
    20.01.2014
    Dzień dobry, mam wrażenie, że im dłużej zajmuję się tym tematem, tym mniej rozumiem zasady odmiany imion i nazwisk. Otóż teraz mam problem z nazwiskami:
    1. Hammie, Blaikie – nazwiska angielskie. Tłumacz odmienia je Hammiem, Hammiemu, Blaikiego. Ale czy to poprawne? Przecież kończą się na nieme -e, czyli powinien być apostrof.
    2. Hale (nazwisko) – dopełniacz powinien brzmieć Hale’go czy Hale’a? I dlaczego?
    3. Imię męskie Whitney – czy odmiana jak w przypadku Disneya?
  • wideo z puentą?
    18.12.2003
    18.12.2003
    Na języku polskim koleżanka poprosiła mnie, abym sprawdził jej wypracowanie. Natrafiłem tam na wyraz pointa, a jako że wyraz ten jest już chyba oficjalnie spolszczony, to poprawiłem go na puenta. Moja nauczycielka, o dziwo, zaznaczyła go koleżance jako formę niepoprawną. Po lekcji spytałem się, czemu to błąd, a ona stwierdziła, że trzeba zostać przy oryginale, bo spolszczanie wyrazów takich, jak pointa, czy video, jest bezsensowne. Co Szanowna Redakcja o takim postępowaniu sądzi?
  • Zasada konwencjonalna w pisowni spójników z cząstką -by

    10.01.2024
    10.01.2024

    Szanowni Państwo, mam kolejne pytanie. Za poprzednie odpowiedzi bardzo dziękuję. Proszę mi powiedzieć, czy nie można byłoby zamienić pisowni łącznej boby, toby itd. na zapis rozłączny? To boby, toby wygląda dziwacznie, wręcz śmiesznie. Rozumiem, że nie dałoby się zmienić zapisu słowa rzeka na żeka, bo jest to umotywowane historycznie, ale boby, toby nie da się chyba obronić tradycją i historią języka. Z uszanowaniem Mirek

  • Akcent rzeczowników jednosylabowych w połączeniu z cząstkami arcy-, eks- i wice-

    9.03.2024
    9.03.2024

    Dzień dobry,

    w poradzie sprzed 20(!) lat przeczytałem, że „arcymistrz” wymaga akcentu na ostatnią sylabę (podobnie jak „eksmąż”). W środowisku szachowym nigdy nie spotkałem się z innym akcentem niż „arCYmistrz”. Również w przypadku „eksmęża” narzuca się akcent paroksytoniczny. Czy nadal jest zasadna reguła, że (cytat ze wspomnianej porady) „akcent na ostatniej sylabie mają rzeczowniki jednosylabowe w połączeniu z cząstkami arcy-, wice- eks (arcymistrz, eksmąż)”?

  • Mądry Płonąca Woda z wesołym Czerwonym Kapturkiem

    25.10.2017
    25.10.2017

    Czemu zaleca się, by imiona np. indiańskie (wywodzące się od nazw pospolitych) zachowywały rodzaj gramatyczny zgodny z płcią osób, które je noszą

    (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Madry-Plonaca-Woda-rzekl;17105.html)

    a przydomki typu Czerwony Kapturek już nie? (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/rodzaj-gramatyczny-a-plec;11502.html)?

    Dlaczego powiemy Tańcząca Chmura rzekł (o mężczyźnie) ale także Czerwony Kapturekposzedł (o dziewczynce)? Czy nie ma tu niekonsekwencji?


    Pozdrawiam

    Czytelniczka

  • nie z czasownikami
    23.05.2008
    23.05.2008
    Dzień dobry!
    Mam pytanie odnośnie odmiany wyrazu wnioskodawczyni. Czy poprawne jest sformułowanie nie obciążać wnioskodawczyni kosztami, czy też nie obciążać wnioskodawczynię kosztami?
    Pozdrawiam :-)
  • problem z wielkimi literami
    13.04.2013
    13.04.2013
    W niedawnej poradzie o nazwach sal dr Jan Grzenia zauważył, że „skoro napis ma znaleźć się na tablicy informacyjnej, trzeba będzie zapisać go wielką literą”. Czy oznacza to, że nie ma błędu na tabliczkach Park Zachodni, Most Maślicki, Cmentarz Pilczycki? Czy na tabliczce, gdyby chcieć rozwinąć zwyczajowy skrót, należałoby również napisać Ulica Dokerska?
  • Przecinki z bezokolicznikiem
    8.05.2019
    8.05.2019
    Szanowni Państwo,
    chciałabym zapytać, jak to jest z przecinkiem w zdaniach, gdzie w drugim ich członie występuje bezokolicznik. Ciężko mi znaleźć regułę odnoszącą się do nieosobowych form czasownika w formie bezokoliczników właśnie i użycia przecinków. Nie wiem, czy poniższy zapis jest poprawny:
    5 porad(,) jak podróżować po Grecji.
    Jak latać(,) by nie zbankrutować.
    Jeśli jesteście ciekawi(,) jak dotrzeć do zaginionego miasta Inków, koniecznie przeczytajcie.

    Dziękuję.
  • przysłówek z imiesłowem
    26.02.2002
    26.02.2002
    Angielski termin green fluorescent protein tłumaczy się jako białko zielonej fluorescencji. Czy można stosować określenie białko zielonofluoryzujące czy też białko zielono fluoryzujące?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego